Ngày 27/7/2019, Hội đồng họ Phùng Việt Nam gồm: Nhà văn Phùng Văn Khai - Thường trực Hội đồng họ Phùng Việt Nam; Tiến sĩ Đinh Công Vỹ; Nhà nghiên cứu Ngô Hiến; Phóng viên Báo quân đội Phùng Trang đã tới Đình làng Đoài Giáp để khảo sát và nghiên cứu tấm bia đá cổ tại đây. Đại diện bên phía chính quyền có Bí thư, Trưởng thôn, Phó trưởng thôn, Mặt trận Tổ quốc thôn Đoài Giáp và Đại diện Ban Quản lý Di tích.
    Nhà văn Phùng Văn Khai đại điện cho đoàn công tác đã tặng cho thôn Đoài Giáp tập sách Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng, đây là tập sách được đúc kết sau cuộc Hội thảo Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng vào đầu tháng 5 năm 2019.
    Cùng ngày, Hội đồng họ Phùng Việt Nam đã tới thăm hỏi và động viên Anh hùng Điện Biên Phùng Văn Khầu tại gia đình. Dù đã ngoài 90 tuổi nhưng người Anh hùng quê Cao Bằng còn rất minh mẫn và nhanh nhẹn, ông vẫn luôn quan tâm đến những vấn đề của đất nước và của dòng họ Phùng. 
    Sau đây là bản dịch bia và một số hình ảnh trong buổi công tác:

ĐÌNH CAM GIÁ
Xã Đường Lâm - Thị xã Sơn Tây
PHỤNG TỰ BI KÍ

   Quốc Oai phủ Phúc Lộc huyện Cam Giá xã Tây Giáp quan viên sắc mục xã thôn trương Đông Giáp thượng hạ cự tiêu đẳng vĩ lập phụng tự bi.
   Nguyên ban giáp tiếp cấn Cam Tuyền. Sơ đương thời quí xa thê sinh hào kiệt. Vương tinh Phùng húy Hưng, gia thế hào phú, thương di tư tài chu cấp bần phạp chi loại, hữu dũng lực. Nhất nhật lưỡng ngưu cộng đấu. Vương văn chỉ tức lai lưỡng thu các tri ngưu giác. Nhị ngưu thu bất năng động. Vương suy sử ngưu tương biệt khứ. Chúng giai dĩ thần vũ kỳ chi.
Hựu bản địa phương hữu nhất mãnh hổ thường dữ dân hại. Vương tác ngẫu nhân mưu thu hữu chấp chuỳ lập vu yếu lộ. Hổ kiến nhi chóc chi thơ ngẫu nhân. Kỳ hậu vãng lai bất dĩ vi ý. Vương thu chấp chiết chuỳ tức thư lập chì. Hô quá miệt chi nhi khứ. Vương kiếm lập hô đầu ấp ha đà, chiết nhi tức hệ cảnh khiên hồi. Chúng nhân mạc bất kính phục, văn chư lân ấp nhân cộng suy chì.
   Thời Cao Chính Bình vi đô hộ, phồn hình trong phú. Vương suất tử đệ khởi nghĩa, viễn bân quy phụ nhật ích tôn Vương vị Đô quân, suy vương đệ Phùng Hải vĩ Đô Bảo, tương binh công Chính Bình, vi Đô hộ phủ, khắc chi. Vương tức phủ lị chính quốc nôi sao ninh. Bản giáp mật nhĩ vinh quang hậu chiêm đức hoa. Cập kỳ tốt hậu, truy tư tự chi, lập miếu hiệu Tây Cung điện. Sao Kinh biến cố, vật hoãn tinh di. Kim bằng tạ cựu cơ, sùng tu tân miếu nhân thuật quý xá chí bi, tái minh vu thạch dĩ thọ vĩnh thể yên.
Minh viết:

Duy nhạc giáng thần
Thực hiện sinh đức
Bác hổ hùng tài
Bài ngưu vũ lực
Tích phát Tản Sơn
Công tại Nam quốc
Uy đức hữu phu
Anh linh mạc trắc
Dịch thế phúc thần
Vạn đại huyết thực
Thượng ngưỡng dương như
Hạ duy quyết nhược
Bộc thuật hữu minh
Kinh thành bất hoặc.
 
Hồng Đức tự niên xuân nhị nguyệt thập tam nhật phụng minh Thánh bi.

Dịch nghĩa:

BIA GHI VIỆC THỜ PHỤNG

   Quan viên, sắc mục, xã trưởng, thôn trưởng và mọi người ở giáp Tây, xã Cam Giá, huyện Phúc Lộc, phủ Quốc Oai làm việc lập bia thờ phụng.
   Nguyên giáp ta ở liền với xã Cam Tuyền, vào thời Sơ Đường, quý xã đời đời nay sinh hào kiệt. Vương họ Phùng, tên là Hưng, dòng dõi hào phú, thường bỏ của riêng ra chu cấp cho người nghèo khó. Vương là người khoẻ mạnh can đảm. Một hôm có hai con trâu đánh nhau. Vương nghe tin liền chạy đến dùng hai tay nắm chặt lấy sừng của hai con trâu. Đầu hai con trâu không sao lắc được nữa. Vương liền đẩy mỗi con trâu đi ra một chỗ. Mọi người đều ngợi khen là bậc thần vũ.
   Lại một lần trong vùng có một con hổ dữ thường hay làm hại dân. Vương liền làm hình nộm tay cầm chuỳ đứng ở bên đường nơi nhiều người qua lại. Con hổ trông thấy liền nhảy vào vồ, té ra là hình nộm. Từ đó về sau, khi đi qua hổ không thèm để ý nữa. Vương liền cầm chuỳ sắt đứng thay chỗ hình nộm. Hổ lại đi qua, tỏ ý coi thường. Vương liền nhảy ra vít đầu hổ xuống đánh chết, rồi quặp hai chân hổ vào cổ kéo về. Mọi người không ai là không kính phục, tiếng đồn vang xa các thôn xã bên cạnh, họ đều tỏ ý tôn kính. 
 
   Bấy giờ Cao Chính Bình làm quan đô hộ, hình phạt tàn ác, thuế má nặng nề. Vương liền cầm đầu con em đứng dậy khởi nghĩa. Người quanh vùng xa gần nô nức theo về, họ suy tôn em trai Vương là Phùng Hải làm Đô Bảo. Nghĩa quân kéo đến đánh Cao Chính Bình, bao vây phủ Đô hộ, nghĩa quân toàn thắng. Vương vào phủ trông nom công việc, đất nước được yên ổn, giáp ta được hưởng vinh quang, nhận ơn giáo hoá rất nhiều. Sau khi Vương mất, liền định lệ thờ phụng, dựng miếu thờ lấy hiệu là điện Tây Cung. Qua bao biến cố, vật đổi sao dời, nay dựa theo nền cũ, xây dựng miếu thờ mới, nhân thuật lại sự tích theo bia của quý xã, lại cho khắc vào đá để lưu truyền lâu dài. 
 
Bài minh rằng: 
 

Duy nhạc thánh thần
Thực trời sinh đức
Đánh hổ tài cao
Can trâu dùng sức
Tích phát Tản Sơn
Công tại Nam quốc
Uy đức rõ ràng
Anh linh sáng rực
Muôn thuở phúc thần
Vạn đại huyết thực
Trên điện nguy nga
Dưới chân chầu chực
Thuật lại lời minh
Kính thành bất hoặc.
 
Ngày 13 tháng 4 năm Hồng Đức 4 (1473)
Kính cẩn khắc thánh bi.

Ảnh: Phùng Trang
Tin bài: Phùng Sơn
Họ Phùng Việt Nam