KHÁNH THÀNH NHÀ THỜ TỔ HỌ PHÙNG THÔN BƯỞI, XÃ ĐAN HỘI, HUYỆN LỤC NAM, TỈNH BẮC GIANG

Dòng họ Phùng có 2 chi đã sinh sống cùng 8 dòng họ ở thôn Bưởi, Xã Đan Hội, cách đây khoảng hơn một thế kỷ, khởi nguồn là do 2 anh em: Cụ Phùng Quý Công ( Tự Thiện Thành) và Cụ Phùng Quý Công ( Tự Phúc Khẩn).

Theo cuốn sách (họ Phùng Việt Nam), qua tìm hiểu và gia phả để lại hai cụ trên là hậu duệ của cụ tổ Phùng Đạo Cao, hiện nay quê hương và phần mộ của cụ ở thôn Trung, xã Nội Hoàng, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang.

Cách đây khoảng gần 200 năm, hai cụ Phùng Quý Công tự Thiên Thành và Cụ Phùng Quý Công tự Phúc Khẩn đã không quản ngại gian lao đi tìm vùng đất mới để xay dựng cơ nghiệp. Sau đó các cụ dừng chân ở xã Đồng Việt, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang và lập nghiệp tại đó và hình thành một dòng họ tại đây. Cách đây khoảng 100 năm, do sự thăng trầm của đất nước, biến cố của lịch sử, vì cuộc sống mưu sinh của mọi người, hai người con của hai anh em cụ là:

       Cụ Phùng Quý Công tự Phúc Tiết và Cụ phùng Quý Công tự Phúc Thẩn đã từ Đồng Việt, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang về thôn Bưởi, Xã Đan Hội, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang và lập nghiệp tại đây. Thuở ấy vùng đất này còn rậm rạp hoang sơ, tổ tiên chúng ta đã phải vượt qua bao nhiêu nguy hiểm khó khăn để khai hoang mở rộng diện tích mới tạo dựng được địa danh an nghiệp và truyền lại cho con cháu chúng ta như ngày hôm nay, phát triển thành dòng họ lớn trong làng và hậu duệ con cháu của cụ đã cùng với tám dòng họ đã kề vai sát cánh khai phá đất đai và phát triển trên quê hương . Thôn Bưởi, một vùng đất có vị tri đắc địa, cây cỏ tốt tươi, sơn thủy hữu tình, đoàn kết gắn bó, xây dưng quê hương Bưởi trở thành một làng giàu đẹp, thịnh vương, tươi đẹp như ngày hôm nay.

            Tổ tiên truyền rằng chúng ta luôn coi trọng chữ (đạo) nhớ công ơn tổ tiên, ông bà, cha mẹ, tích cực chăm lo dậy bảo con cháu hiếu thảo, coi trọng nhân cách, đạo đức làm việc thiện, giúp mọi người.

            Với nhân cách cao cả đó, trong quá trình sinh sống tại nơi đây, hai cụ luôn được mọi người trong làng quý trọng, được con cháu ghi tâm học tập gương nhân từ cao cả của các cụ. Trong thời gian sinh sống ở mảnh đất này, hai cụ và các con cháu nối nhau đã sinh ra được tổng 32 hộ gia đình, trong đó có 71 xuất đinh nam, 69 xuất đinh nữ, có được đông đủ các gia đình và con cháu như ngày hôm nay là nhờ vào đức lớn của các cụ.

            Ảnh hưởng bản chất tốt đẹp của các cụ, các gia đình con cháu của các cị sống doàn kết, tích cực lao động sản xuất, thực hiện tốt các chính sách của Đảng , Pháp luật, của Nhà Nước, đoàn kết xây dựng xóm làng quê hương ngày một giàu đẹp, văn minh.

            Trong dòng họ không ít người đã và đang tham gia hoạt động trong các tổ chức chính trị, tổ chức đoàn thể tại địa phương, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc, có uy tín với đảng, với nhà nước, với nhân dân,

            Với chính sách đổi mới của Đảng, mở rộng cơ chế thị trường các cháu của cụ đã vận dụng kiến thức sáng tạo trong lao đọng sản xuất kinh doanh, làm giàu chính đáng, điển hình trong việc làm ăn kinh tế giỏi có:

            Anh Phùng Đức Thái là một doanh nghiệp làm ăn phát đạt, lập Công ty tại Tây Ninh.

            Anh Phùng Đức Ban có Công ty TNHH TM & DV Tân Việt Travel tại Bắc Ninh.

           Bao năm qua, các con cháu trong dòng họ, đã băn khoăn trăn trở về việc chưa xây dựng được một nơi để thờ phụng tổ tiên, bởi điều kiện kinh tế của các gia đình trong dòng họ còn thiếu thốn, khó khăn, và chưa tìm được vị trí, diện tích để xây dựng nhà thờ và những điều kiện khách quan khác.

            Với quyết tâm đồng lòng của dòng họ, đước sự nhất trí của Đảng, chính quyền địa phương, vào ngày mùng 5 tháng 3 năm Quý Tỵ 2013 dòng họ đã họp thành lập ra hội đồng gia tộc và ban kiết thiết xây dựng nhà thờ, hội đồng gia tộc do ông Phùng Đức Ngãi làm trưởng ban , Ông Phùng Đức Điển làm phó ban.

            Ban kiến thiết gồm có:

1, Ông : Phùng Đức Điển làm trưởng ban

2, Ông: Phùng Đức Ngãi làm phó ban

3, Ông: Phùng Đức Sông thành viên

4, Ông: Phùng Đức Toàn thành viên

5, Ông : Phùng Đức Oanh thành viên

6, Ông : Phùng Đức Hiển thành viên

            Sau khi bàn bạc thống nhất, gia tộc đã quyết định khởi công xây dựng nhà thờ vào ngày 5 tháng 4 năm Quý Tỵ 2013, dòng họ đã khởi công xây dựng nhà thờ 2 chi với thời gian thi công là hơn 100 ngày.

            Hôm nay ngày 16 tháng 8 năm 2013, chúng ta vui mừng phấn khởi và long trọng làm lễ khánh thành.

            Nhà thờ của hai chi được lựa chọn xây dựng trên lưng chừng đồi rừng chám thôn Bưởi, mặt quay hướng Đông Nam theo thế “Đầu gối Sơn, chân đạp Thủy” cao ráo vững trãi nhà được làm theo lối cổ kẻ truyền con chồng, một hậu cung 3 gian tiền tế, hình chữ “Đinh”, với diện tích 51 m2, cột kèo, kẻ bẩy, xà vượt, câu đầu, tứ trụ, chất liệu bằng bê tông cốt thép, bên ngoài phủ lớp sơn cao cấp giả gỗ, tường xây bằng gạch đỏ, mái lợp ngói mũi hài cổ. đỉnh nóc có đôi rồng trầu mặt trời là một trong hệ tứ linh Long, Ly, Quy, Phượng. Toàn bộ 3 gian tiền tế có lắp cửa bức bàn theo lối cổ chất liệu bằng gỗ lim, chắc chắn, nền nhà lát bằng gạch vuông màu nâu, tường nhà được sơn màu vàng nhạt, liền kề nhà thờ có hiên rộng chạy suốt 3 gian. Hai bên là hai cột đồng trụ “cây nến” với những đường nét hoa văn tinh xảo vững chắc. Kế liền hiên là 9 bậc thềm tôn cho nhà thờ vẻ cao ráo trang nghiêm.

            Tiếp nối công trình nhà thờ là khoảng sân rộng 57m2 lát gạch đỏ giếng đáy dẫn đến sân nhà thờ là đường lên dài 25m theo chiều dốc được xây thành 37 bậc, đều đặn nối tiếp nhau. Ngoài ra cổng đi vào khu vực nhà thờ dài 35m rộng 2,7m đã được bê tông hóa vững chắc.

            Về trang trí nội thất: hậu cung là nơi đặt ngai và bài vị của cụ tổ được đặt trang trọng tại chính cung. Xung quanh có các đồ thờ tự được bài trí gọn đẹp theo nghi thức truyền thống.

            Bức đại tự chính ghi:” Nhà thờ chi họ Phùng”

             Hai bên cột gian giữa là đôi câu đối có nội dung:

” Mộc xuất thiên chi do hữu bản,

Thủy liêu vạn phái tổ tòng nguyên”

Có nghĩa là:

                        ( Cây chung nghìn nhánh sinh từ gốc

                   Nước chảy muôn nơi phát tại nguồn)

Phía trong hậu cung trên bức tường chính giữa có đặt ba chữ:

                                    TÂM - ĐỨC - TÀI

Có nghĩa là: Cần có tâm sáng, có đức hiền, sau mới có tài, có lộc.

Ngay thờ Y môn cửa võng đầy đủ trồng lóc gian giữa nhà thờ được ghi “ Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam”, thể hiện sưh thống nhất của dòng họ theo đường lối của Đảng, chính sách của nhà nước, mãi mãi tôn thờ chủ nghĩa xã hội độc lập - tự do - hạnh phúc.

            Hai câu đầu được chọn đôi câu đối của các cụ xưa thường dùng:

                                                “ Phúc lộc thọ khang ninh

                                                 Vinh Hoa tự hữu kỳ”

Đây là đôi câu đối có nội dung và ý nghĩa là: Sống có nhân cách, đạo đức, hiếu thuận với gia đình, chăm lo thờ phụng tổ tiên, năng làm việc thiện. Sẽ được ngũ phúc lâm môn, năm phúc sẽ vào cửu vinh hoa ắt sẽ đến nhà, đồng thời nội dung trên còn có ý nghĩa giáo dục con cháu nối tiếp truyền thống nhân cách, đạo đức của tổ tiên, tích cực xây dựng dòng họ và xóm làng giàu đẹp hạnh phúc. 

Nhà thờ chi họ Phùng nhìn bao quát chung quanh toát lên vẻ vững chắc, cấu trúc cân đối, các hoa văn họa tiết sinh động, đẹp mắt. Đây là thành quả có ý nghĩ cao đẹp, thành kính dâng lên tổ tiên của dòng họ, từ nay dòng họ Phùng đã có nơi thờ phụng tiên tổ, biết ơn tổ tiên. Đó là truyền thống đạo lý tốt đẹp “ Uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ người trồng cây”của dân tộc nói chung và của dòng họ Phùng nói riêng.

            Nhà thờ tổ Họ Phùng còn là nơi để những người con làm ăn sinh sống, công tác, học tập ở mọi nơi về đoàn tụ, xum họp nhân ngày giỗ tổ và thực hiện các nghi thức tế lễ truyền thống. Đồng thời cử người trông coi hương hỏa tuần rằm, mồng một hàng tháng và các ngày lễ tết thường xuyên đều đặn.

            Có được ngôi nhà thờ khang trang như ngày hôm nay là nhờ vào sự ý chí quyết tâm, tích cực cùng sự đống góp tiền của, của trai gái, dâu rể trong dòng họ.

            Đến thời điểm này, Ban kiến thiết nhà thờ đã tống hợp sơ bộ kinh phí xây dựng và mua sắm đồ thờ  là 370.000.000 VNĐ.

Hội đồng gia tốc dòng họ Phùng biểu dương và ghi nhận tấm long vàng mà các gia đình và cá nhân đã đóng góp tiền của, vật chất, công sưc xây dựng công trình nhà thờ.

Xin được nghi nhận sự tích cực, nhiệt tình, trách nhiệm của Ban kiến thiết, đặc biệt là ghi nhận công tuyên truyền vận động của Ban kiến thiết, các gia đình và cá nhân công đức, tạo nên sự thành công như hôm nay.

       Ngôi nhà thờ hai chi họ Phùng đã được xây xong, các đồ thờ cũng đã được bài trí đầy đủ. Nhìn chung nhà thờ còn một số trang thiết bị hệ thống cây xanh, bóng mát chưa hoàn thiện. Khi có điều kiện chúng ta còn phải kiến thiết xây dựng thêm các khu nhà bếp, giếng nước, bờ bao.

            Ban kiến thiết xin kính mong các gia đình, cá nhân tham gia dóng góp ý kiến xây dựng và tiếp tục đóng góp, công đức để chúng ta dần dần xây dựng hoàn thiện, để cho khuôn viên nhà thờ được khang trang và đẹp đẽ hơn nữa, để đáp ứng ý nguyện thờ phụng tổ tiên của dòng họ Phùng nói chung, chi họ Phùng Thôn Bưởi xã Đan Hội, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang nói riêng.

Một số hình ảnh trong lễ khánh thành nhà thờ họ Phùng thôn Bưởi - Bắc Giang:

 Ảnh: Phùng Nguyên