Vùng Tản Lĩnh ngút trời linh dị
Đất Đường Lâm hào khí tinh anh
Gò thiêng ngũ nhạc chầu quanh
Hồng Hà ôm ấp trúc thành chở che
Đá ong vẫn trăm bề xanh ngắt
Đồi sỏi càng tám mặt hồng tươi
Ăn cây mía nhớ ơn người
Rừng đường giếng sữa ngọt lời Mỵ Nương
Mười một họ tài đương nở rộ
Hai trăm ngôi nhà cổ còn vang
Đỗ, Phan, Giang… những cành vàng
Hai vua một ấp đây trang lạ lùng
Chống Bắc thuộc họ Phùng đi trước
Mở Nam phương theo bước Trưng Vương
Vĩnh Hoa, Huyền, Tú quật cường
Kia nàng Thị Chính sáng gương bi hùng
Khởi Tiền Lý làng Bùng mở cõi
Chàng Thanh Hòa vang dội ngàn năm
Khai dòng trở lại Đường Lâm
Tổ Phùng Trí Cái tiếng tăm lẫy lừng
Quý tài lớn Đế Đường mở tiệc
Tổ cùng vua Đột Quyết múa ca
Mến người phong chức thiết tha
Mà quyền chẳng muốn, vinh hoa không màng
Mấy trăm năm mở làng thịnh vượng
Suốt sáu đời hùng trưởng một phương
Hạp Khanh tới đỉnh phú cường
Giúp dân cầy cấy mở đường trừ tinh
Vận hồng tới nẩy cành hòe quế
Thời Phùng lên dây rễ càng xanh
Gái đầu hiền Thảo đâm nhành
Ba trai một bọc, long lanh ánh hồng
Phùng Thị Thảo lấy chồng họ Phạm
Giấc mộng vàng linh cảm sinh ba
Đầu lòng rực rỡ gấm hoa
Ôi nàng Ngọc Uyển thướt tha mặn nồng.
Nàng từ bé theo ông luyện võ
Họ ngoại Phùng gắn bó tình thâm
Nhớ ngày hạnh ngộ Đường Lâm
Gặp vua Mai giữa trăng rằm sáng soi
Càng say tình, càng noi nghĩa cả
Nàng cùng ông một dạ chống Đường
Dòng Tô dậy sóng chiến trường
Tống Bình tử thủ một phương đến cùng
Mai hoàng hậu thủy chung tiết liệt
Đền Dục Anh nghi ngút khói hương
Nàng còn để một tấm gương
Thay ông dưỡng cậu thuở đương bế bồng
Ba người cậu Phùng Hưng, Hải, Dĩnh
Nối nghiệp cha thống lĩnh Đường Lâm
Phùng Hưng mắt tuệ cao thâm
Vật trâu bắt hổ sánh tầm đế vương
Phùng Hải mạnh đội hàng thuyền đá
Phùng Dĩnh bền xách cả ngàn cân.
Vừa buổi nheo nhóc sinh dân
Chà Và cướp bóc, Côn Luân xéo dầy
Đường đô hộ sưu đầy thuế nặng
Chính Bình quan ác chứa tham dồn
Khắp nơi ngút lửa căm hờn
Thương dân sao để nước non điêu tàn?
Phùng Hưng quyết tràn lên khởi nghĩa
Cờ Đô quân thấm thía muôn người
Đô Bảo, Đô Tổng ứng lời
Hai em xưng hiệu nơi nơi đều mừng
Đường Lâm mở một vùng bát ngát
Cao Chính Bình đàn áp không xong
Hai tư năm mở tầm trông
Hai tư lấp lánh soi hồng đường đi
Phép kháng chiến trường kỳ gian khổ
Phép thời cơ đến độ phải giành
Phép công, phép thủ chiến tranh
Kế Hàn Anh đã thắm xanh muôn đời
Đã đến lúc lửa trời phát hỏa
Năm đạo quân cả phá Tống Bình
Quên sao Triều Khúc thắm tình
Trống khua càng dậy, lương binh càng nhiều
Vùng Quảng Bá cờ siêu gió phất
Nước Tây Hồ sóng dậy thủy binh
Bắc Long Đỗ, Nam La Thành
Ầm ầm quân xuống uy thanh dậy trời
Miền Trường Phòng ngời ngời chớp giật
Dải sông Tô rợp bóng Nam binh
Phùng Hưng tổng phá phủ thành
Đại Đường quét sạch, tan tành ngoài trong
Dòng sông Nhị nhuộm hồng máu giặc
Nền Đại La phơi xác Chính Bình
Biển Nam đã bật sóng kình
Nền tự chủ đã kết vành hoa thơm
Ôi bảy năm chăm ươm cây đức
Ôi bảy năm thao thức vì dân
Bảy năm hoa mỹ không cần
Bảy năm giản dị sử thần ít ghi
Nhưng chuông nọ vua đi còn dấu
Kim Mã kia vẫn thấu hơi người
Hoàng Cầu còn vọng tiếng lời
Mười ba trại ấy người người nhớ nhung
Và cổ lăng lâm chung còn đó
Dù thi hài đã trở về hương
Đường Lâm trăm mến nghìn thương
Đường Lâm ấp ủ vấn vương dáng người.
Ôi “Bố Cái” nơi nơi xưng tụng
Phải đâu là dàn dựng một thời
Người là cha mẹ bao đời
Người là sâu thẳm lòng người tự nhiên
Sắc phong phả, thơ truyền, bia dựng
Cũng chỉ là ứng đúng thiên nhân.
Bố Cái cao khiết thánh thần
Bố Cái gần gũi Nam dân muôn đời
Người bất tử trong lời suy tưởng
Những diệu kỳ truyền xướng tới nay.
Việt điện dẫn chuyện phía Tây
CamLâm ứng nghiệm hương bay khói thờ
Ngô Tiên chúa trong mơ gặp gỡ
Được Phùng Hưng giúp đỡ việc binh.
Tiền duyên nay vẫn thắm tình
Làng hai vua vẫn bóng hình bên nhau.
Người bất tử càng nhiều thờ tự
Bao hội làng vinh dự khó quên
Tháng Giêng tháng của thần tiên
Tháng Giêng tháng của thiên duyên đất trời
Tháng “Bố Cái” về nơi bất tử
Mùng tám xuân “nẫm trứ hiển linh”
Kìa dâng cờ quạt lung linh
Kìa dâng nhạc múa thắm tình ngày xuân
Dâng cỗ cúng hương trần thơm ngát
Chúng ta như phảng phất thấy người
Dâng người nhiệt huyết bằng lời…
Cẩn tấu!
Tác giả bài viết: Tiến sĩ Đinh Công Vỹ